Rybnica Leśna

Dawne nazwy miejscowości

Rimarswalde villa advocati – ok. 1300, Reimswalde – 1785, Reimswaldan (Reibnitzwaldau)- 1830, Reimswaldau- 1845 i później do 1945. Odtąd- Rybnica Leśna.

Historia wsi i dóbr

Miejscowości wzmiankowana po raz pierwszy w roku 1289 wśród wsi należących do dóbr zamku Rogowiec (Freudenschloft) – vide Sokołowsko gdzie historia zamku. W roku 1428, podobnie jak sąsiednie wsie, zniszczona przez husytów. Sama wieś Rybnica położona w dolinie rzeki Rybnej należała do lenna zamkowego i dzieliła przez stulecia wraz z okolicznymi miejscowościami jego losy. Spustoszona przez husytów z końcem lat 20-tych XV w., a następnie opustoszała, rozwinęła się w sporą osadę z wzmiankowanym tu już wówczas wolnym sołectwem w okresie Reformacji. Od 1542 r. przeszła w ręce Hochbergów. W okresie nowożytnym Rybna była już dobrze rozwiniętą wsią. W 1557 r. w zakolu rzeki Rybnej, na jej wysokim brzegu, przy skrzyżowaniu historycznych dróg w kierunku Wałbrzycha i Unisławia wzniesiony został obecny drewniany kościół. Jednakże jego proweniencja nie jest całkiem jasna. Obronny z natury charakter miejsca jego lokalizacji mógłby wskazywać, iż już uprzednio znajdowała się tutaj jakaś budowla. Tymczasem nie ma dokumentalnego potwierdzenia tego faktu; późniejsze źródła podają jedynie, iż tutejsza świątynia była filialna wobec unisławskiej i nie została uposażona w grunt.

Wiadomo również, iż do 1654 r. kościół służył ewangelikom, następnie znalazł się w rękach katolików jako filialny kościół parafii w Unisławiu, później ze względu na małą liczbę katolików całą parafię przyłączono do Mieroszowa. W 1608 r. wzniesiona została dzwonnica z bramą w murze okalającym kościół. Manierystyczny ołtarz główny pochodzi z 161 l r. W 1863 w wizytacji biskupiej stwierdzono jego bardzo zły stan, był używany jedynie sporadycznie z okazji pogrzebów. Witraż z przedstawieniem NMP i Św. Anny i Joachima ufundowano w 1688 r. Wnętrze kościoła pokryto malowidłami patronowymi sygnowanymi G.H.S. w 1791 r. Stary pozytyw został w latach 1841-1858 wymieniony na nowy instrument, fundusze pochodziły w dużym stopniu z legatu bogatego chłopa Johanna Friedricha Krain. W 1865 r. kościół otrzymał emporę organową. Zabudowa wsi do XIX w. była głównie drewniana i o konstrukcji drewnianej z wypełnieniem i zlokalizowana była wzdłuż drogi wiejskiej (i rzeki) na południe od kościoła, w kierunku obecnych kamieniołomów. Za czasów Hochbergów Rybnica stanowiła lokalny ośrodek należących do mcii dóbr leśnych wyposażony w urządzenia związane z gospodarką leśną. Inną ważną gałęzią wiejskiego przemysłu było tkactwo związane z głównym ośrodkiem tego rzemiosła w Mieroszowie. Tutejsze liczne warsztaty znajdowały tamże zbyt na swe wyroby (głównie półprodukty), tam też zaopatrywały się w surowiec.

Układ przestrzenny wsi
Położona przy skrzyżowaniu historycznych traktów w kierunku Wałbrzycha i Unisławia (a dalej Mieroszowa) Rybnica w sensie układu pozostała wszakże w zasadniczym zrębie rozciągającą się ulicówką z zabudową zgrupowaną wzdłuż drogi na południe i wschód od kościoła.